ابهام در احیای برجام

ابهام در احیای برجام

در آخرين تلاش‌هاي اتحاديه اروپا انريکه مورا، هماهنگ کننده مذاکرات رفع تحريم‌ها به تهران مي‌آيد تا بتواند گره مذاکرات را باز کند.

به‌روزترین‌ها– سفري که به تعويق افتاد و قرار بود زودتر انجام شود و بايد حتما از سفرشان استقبال کرد ولي اينکه بتواند اين مشکل را حل کند، ترديد وجود دارد. چون اصلا سطح حل اين مشکل آقاي انريکه مورا و آقايان باقري نيست و در سطح بالاتري از نهاد حاکميتي در ايران و تيم آقاي بايدن است. مشکل اينجاست که صورت مسئله‌اي که ما درک مي‌کنيم و آنطور که گفته شده و خبررساني‌هايي که از قول باقري‌کني ظاهرا در جلسه‌اي نقل شده اينکه مذاکراتي که مربوط به ۲۰۱۵ است، تمام شده و علي‌ايحال در مورد مسئله برجام توافق صورت گرفته ولي آنچه الان موضوع بحث است، به طور مشخص موضوع خارج کردن سپاه از ليست گروه‌هاي تروريستي است که در دوره ترامپ در سال ۲۰۱۷ تصويب و گنجانده شده و موضوع ديگر بحث لغو تحريم‌هاست که مربوط به سال ۲۰۱۳ است. طي توافقي که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، ايران ظاهرا اصراري به اين مسئله نداشت يا ظاهرا مطرح نشده و در مذاکرات نبوده و در سال ۲۰۱۷ موضوع گروه‌هاي تروريستي خارج از برجام به توافق رسيده بود. بنابراين اگر از هر دو منظر نگاه کنيم موضوع آنچنان به برجام ۲۰۱۵ مربوط نمي‌شود و مذاکراتي بالاتر و فراتر از برجام است. از طرفي ظاهرا آمريکايي‌ها پذيرفتند که سپاه را از ليست تحريم‌ها بردارند منتها مشروط بر اينکه اگر موضوعي خارج از برجام است و ايران بر اين مسئله اصرار دارد، اشکالي ندارد و موضوعاتي که مورد علاقه ما است هم بايد روي ميز مذاکره بيايد ولي ايران اين مسئله را نپذيرفته و موضوع را به احياي برجام سنجاق کرده است. البته سناتورهاي امريکا طي نامه‌اي خواستار باقي ماندن سپاه در ليست گروه‌هاي تروريستي شدند منتها آقاي بايدن اين توان و قدرت را دارد که با يک فرمان اجرايي اين مصوبه را دور بزند. ولي بايدن هم به مابه‌ازايي که مي‌گيرد، نگاه مي‌کند چون بايد دستاوردي داشته باشد تا کنگره در معرض خطر از نظر اکثريت را از دست ندهد. بنابراين حاضر نيست اين ريسک را بپذيرد مگر اينکه امتياز دندان‌گيري از ايران به دست بياورد. حدس و گمانه‌هايي درباره اين امتياز مطرح است و موضوعات مختلفي مطرح مي‌شود ولي چون منابع موثقي وجود ندارد، نمي‌توانيم روي قضيه تحليل کنيم و نظر دهيم. بنابراين چشم‌انداز احياي برجام اميدوارکننده نيست البته از زبان برخي مقامات موضوع تضمين مطرح مي‌شود ولي به نظر مي‌رسد که تضمين در متن حدود ۲۸ صفحه‌اي حل شده باشد. گفته مي‌شود که از طريق اقدامات اقتصادي قرار است اين تضمين عملي شود و نه نهادهاي رسمي دولت آمريکا تضميني دهد. در يک جمع‌بندي خلاصه چشم‌انداز احياي برجام آنچنان وجود ندارد و فقط اميدواريم که به دليل جنگ اوکراين و نياز مبرم غرب به نفت ايران اين اتفاق بيفتد. از آن طرف قضيه تمام کارهايي که عليه ايران است دارد شکل مي‌گيرد و برخي کشورهاي عربي دارند با اسرائيل رابطه خود را به سطح امنيتي و نظامي مي‌رسانند و ايران از اين مسئله ضرر مي‌کند. شايد تحليل ديگر اين است که در جنگ اوکراين غرب آنچنان درگير شود يا روس‌ها پيروز شوند درحالي که چنين اتفاقي نخواهد افتاد.

 منبع: آرمان ملی